ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္ခုနစ္ခ်က္ အပါအ၀င္ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္အေရး၊ ယူကရိန္းအေရးတို႔အတြက္ တိုက္တြန္းခ်က္မ်ားပါ၀င္သည့္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ကို အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား ထုတ္ျပန္

ေနျပည္ေတာ္၌ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္မွ ၁၀ ရက္အထိ က်င္းပခဲ့သည့္ (၄၇)ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းမွ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ ႏုိင္ငံတကာ အေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္ခုနစ္ခ်က္ အပါအ၀င္ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္အေရး၊ ယူကရိန္းအေရးမ်ားကို တိုက္တြန္းေျပာဆုိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ေၾကညာခ်က္စုစုေပါင္း ၁၆၆ ခ်က္ ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ႏုိင္ငံတကာေရးရာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကိစၥကို အခ်က္ခုနစ္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္ကိစၥ၊ ယူကရိန္းပဋိပကၡ၊ ပစ္ခ်ခံခဲ့ရေသာ မေလးရွားေလယာဥ္ကိစၥ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အီရတ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္ႏွင့္ ဆီးရီးယားကိစၥမ်ားအား ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ တင္းမာမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ ေရေၾကာင္း၊ ေလေၾကာင္း လံုျခံဳေရးကို ထိန္းသိမ္းရန္ တိုက္တြန္းအပ္ပါေၾကာင္း၊ အာဆီယံသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္းထားသည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရး မူ၀ါဒေျခာက္ရပ္ႏွင့္အညီ က်င့္သံုးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သက္ဆိုင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ သည္းညည္းခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကရန္ႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးမ်ားကို ထိခိုက္ေစႏုိင္မည့္ အျပဳအမူမ်ားကို ေရွာင္ရွားၾကၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းၾကရန္၊ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရး လိုက္နာရမည့္ က်င့္၀တ္မ်ားအား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားရန္တို႔ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနမႈကို စိုးရိမ္မိေၾကာင္းႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကုိ လိုက္နာရန္ တိုက္တြန္းခ်က္၊ ေျခာက္ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ တိုက္တြန္းခ်က္တို႔ကို ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယူကရိန္း ပဋိပကၡအေပၚ ထုတ္ျပန္ရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံမ်ားအားလံုး အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းၾကပါရန္ တိုက္တြန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ထို႔ျပင္ မေလးရွားႏုိင္ငံေလယာဥ္ ပစ္ခ်ခံခဲ့ရမႈကို ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး ပ်က္က်ရာေနရာကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ သက္ဆုိင္ရာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔မ်ားကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳရန္၊ အဆိုပါေနရာတြင္ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ရပ္ဆိုင္းထားရန္တုိ႔ကိုလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အီရတ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္ႏွင့္ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀း၏ ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အာဆီယံအသိုက္အၿမံဳ ေပၚေပါက္ေရး၊ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကြာဟခ်က္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ အဏုျမဴလက္နက္ ကင္းစင္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္ေရး ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရး၊ ေရေၾကာင္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး၊ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ဖ်က္ေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ အာဆီယံႏုိင္ငံ အခ်င္းခ်င္း စြမ္းအင္၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ခရီးသြားလာေရးမ်ားတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္လည္း သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။

ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တြင္ အာဆီယံအဖဲြ႔၀င္ ျဖစ္ခြင့္ရေရး တီေမာႏုိင္ငံ၏ ေလွ်ာက္ထားမႈအေပၚ သံုးသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနမႈကို တြန္းအားေပးႏုိင္ေရးႏွင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိမရွိ ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္လည္း အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားက သေဘာတူခဲ့သည္ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ အာဆီယံႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ သေဘာတူညီမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေၾကညာခ်က္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။